همه چیز درباره مراقبت از آکاردئون
آکاردئون یک ساز همهکاره است و از اجزای متنوعی تشکیل شده است. اگر درست از آن مراقبت نکنیم هم روی صدادهی ساز تاثیر منفی خواهد گذاشت و هم روی عمر آن.
پایه آکاردئون و اهمیت آن
آکاردئون طوری ساخته شده است که بتواند به طور طبیعی روی پاهای خودش بایستد. داخل اکاردئون رشتههای چرمی وجود دارد که در فشرده کردن هوا دخالت دارند. اگر این ساز را در حالتی قرار دهید که روی پایه نباشد، رشتههای داخل آن بیشتر تحت تاثیر جاذبه قرار میگیرند و کش میآیند یا در هم میپیچند.
این موضوع به مرور زمان باعث به وجود آمدن سروصدایی ناخوشایند میشود که مدام هم بدتر میشود. در صورتی که اگر آکاردئون را در وضعیت مناسب قرار دهید، چنین مشکلی پیش نمیآید. درتصویر زیر میتوانید محل قرار گرفتن «پا» (feet) آکاردئون را ببینید.
استند آکاردئون
علاوه بر این موضوع استند یا پایههایی نیز برای نگهداری آن وجود دارند که آن را هم در تصویر بالا میتوانید ببینید.
با خریداری استند به صورت لوازم جانبی آکاردئون میتوانید همیشه آن را در وضعیت درست نگه دارید.
نکته تکمیلی دیگری که خوب است به آن اشاره کنیم این است که هنگام نگه داشتن آکاردئون در ماشین، جعبه آن را پشت صندلی جلویی بایستانید.
استرپ یا بند
برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید، بندهای آکاردئون باید همیشه به خوبی تنظیم شده باشند. بند بلندتر بر روی شانه راست نوازنده و بند کوتاهتر روی شانه چپ نوازنده قرار میگیرد. در این حالت آکاردئون درست در وسط سینه نوازنده قرار میگیرد.
درست تنظیم کردن بندهای آکاردئون باعث میشود که به چوب و رشتههای این ساز به مرور زمان آسیب نرسد.
در ادامه میتوانید اجزای داخلی و خارجی آکاردئون را ببینید.
دمای هوا
آکاردئون تغییر دمای هوا را دوست ندارد. سرد شدن یا گرم شدن ساز میتواند مشکلاتی را برای نوازندگی ایجاد کند و حتی در دراز مدت به آکاردئون آسیب بزند.
وقتی ساز ما در معرض هوای سرد قرار داشته، اولین کاری که باید انجام دهید این است که آن را به اتاقی با دمای طبیعی ببرید.
برای اینکه آکاردئون را دوباره گرم کنید، باید چندین بار آن را باز و بسته کنید. شاید زمانی در حد پانزده دقیقه کافی باشد.
البته گرما از سرما هم برای آکاردئون بدتر است. تلاش کنید ساز شما در معرض گرمای شدید قرار نگیرد.
جاهایی مثل داخل ماشین یا مکانهایی که در معرض نور مستقیم آفتاب هستند برای آکاردئون شما مضر هستند.
در شرایطی که مجبور هستید در فضایی با دمای نامناسب قرار بگیرید، تا حدامکان آکاردئون را درون جعبه نگه دارید.
در خصوص رطوبت هم حساس باشید، هیچ چیز به اندازه رطوبت نمیتواند به چرم و چوب به کار رفته در ساز شما آسیب بزند.
نیاز به هوا
آکاردئون شما به هوا نیاز دارد. سعی کنید آن را روی استند یا پاهای خودش در جایی قرار دهید و رویش کاور محافظ گرد و خاک بکشید به جای اینکه دائم آن را درون جعبهاش نگه دارید.
هنگام مسافرت
حتما هنگام سفر، اطمینان حاصل کنید که چفت در جعبه ساز را به خوبی بسته باشید. وقتی به مقصد رسیدید، قبل از شروع به نواختن، از سالم بودن بندها یا استرپها مطمئن شوید.
هنگام سفر با هر وسیله نقلیه، به هر حال وسیله نقلیه شما تکان میخورد، برای اینکه این تکانها آسیبی به ساز نزند، بهتر است آن را در جعبهاش ثابت کنید، یعنی فضاهای خالی را پر کنید، البته نه به شکلی که به ساز فشار وارد شود، فقط در این حد که ثابت بماند.
اگر احیانا جعبه ساز از دستتان افتاد یا به چیزی برخورد کرد، بهتر است قبل از نواختن، آن را به تعمیرکار نشان دهید.
منظورمان این است که حتی اگر فکر کردید، ضربه ناچیز بوده، باز هم داخل ساز را برای اطمینان چک کنید.
اگر آکاردئونتان در معرض حرارت بالا قرار داشته، حداقل برای یک ساعت آن را در اتاقی با دمای متوسط قرار دهید و سپس شروع به نواختن کنید.
هنگامی که در یک گروه موسیقی مینوازید
معمولا وقتی شما در یک گروه موسیقی نوازنده هستید، نیاز دارید که صدای سازتان بلندتر باشد؛ اولین راهکاری هم که به نظر میرسد، برای این موضوع جواب بدهد این است که با قدرت و شدت بیشتری بنوازید!
اما همین موضوع به دوام و سلامت سازتان آسیب میزند. توصیه این است که از میکروفن برای افزایش صدادهی ساز استفاده کنید به جای اینکه به آن فشار بیاورید.
همچنین اگر آکاردئون را تازه خریدهاید برای یک یا دو ماه اول، با آن تمرینات سنگین انجام ندهید.
کوک آکاردئون
به طور معمول ساز شما هر ۳ تا ۵ سال باید کوک شود. البته این زمان بسیار بستگی به نوع استفاده شما دارد.
اگر میبینید، ساز شما زودتر از این تاریخها از کوک خارج میشود، بدانید که دچار یک مشکل جدی است، چیزی مثل خشک شدن موم اطراف زبانهها.
نکته دیگری که حتما باید به آن دقت کنید این است که اگر حس کردین چیزی داخل سازتان شل شده است، هرگز با آن ننوازید و حتما آن را به تعمیرکار متخصص نشان دهید.
تمیز نگه داشتن ساز
کلیدهای آکاردئون را از گرد و غبار پاک کنید. حتما این کار را با پارچه انجام دهید و از بالا به پایین کلاویهها را گردگیری کنید.
گرد و خاک میتواند وارد فضای بین زبانهها (ریدها) بشود و مانع حرکت آزادانه آنها شود. اگر کار به این مرحله برسد باید ساز را برای تمیز کردن پیش متخصص ببرید تا داخل آن را تمیز کند.
مخلوط رقیق آب و صابون هم برای تمیز کردن آکاردئون مناسب است، به شرطی که مستقیم روی ساز به کار نرود.
هر نوع شویندهای را باید ابتدا روی پارچه بریزید و سپس با آن ساز را تمیز کنید. بهتر است ابتدا روی بخش کوچکی از چیزدیگری، آن را امتحان کنید تا مطمئن شوید که بیضرر است.
مراقب خراشیدگی بدنه فانوسی آکاردئون باشید
معمولا قسمت فانوسی آکاردئون به خاطر برخورد با کمربند، زیبپها و دکمههای لباس، در معرض آسیب و خراشیدگی است.
برای جلوگیری از این قبیل آسیبها میتوانید از پد پشت آکاردئون استفاده کنید.
در تصویر زیر میتوانید یک پد آکاردئون را مشاهده کنید. این پد را باید به عنوان وسیله جانبی آکاردئون خریداری کنید.
بهتراست هنگام نوازندگی روی مچ دست چپ ساعت نبندید، چراکه ممکن است به پنل باس ساز آسیب برساند.
سگگ استرپهای شانه هم ممکن است باعث خراشیدگی شوند، به همین دلیل هنگام گذاشتن و برداشتن ساز از جعبه، مراقب این موضوع باشید.